Fatih Şölen | Bilgi Teknolojileri Blogu Sanallaştırma ve Sistem Blogu
CDN (Content Delivery Network) metin, görsel medya, doküman vb. içeriklerin depolanması ve sunulması için dağıtık mimaride çalışan teknolojidir. Türkçe’ye içerik teslim ağı, içerik sağlama ağı olarak çevirebiliriz. CDN hizmeti veren servis sağlayıcılar, arka planda genellikle obje depolama teknolojilerini kullanırlar. Obje depolamada yaygın olarak Amazon’un geliştirdiği S3 protokolü kullanılmakta. Fakat farklı servis sağlayıcılar obje depolama konusunda kendi teknolojilerini de geliştirmekteler. Yine de büyük bir çoğunluğunda protokol temelde S3, fonksiyonlar RestAPI ile işletiliyor.
Sizde içerik yayıncılığı ya da çok sayıda dosyanın online olarak saklanmasını/yayınlanmasını gerektirecek bir faaliyet yürütüyorsanız, regülasyona tabii olan hassas veri saklamıyorsanız, hızlı ve ekonomik olması, kolay entegrasyonu ile sizin için en mantıklı çözüm CDN diyebilirim. Bu teknolojiyi en yoğun kullananlar bildiğim kadarıyla e-ticaret, online alışveriş platformları. Genellikle ürün görsellerini depolama için CDN tercih ediyorlar.
CDN konusu ve faydasının daha iyi anlaşılması için basitçe örneklendirelim;
Herhangi gibi bir servis sağlayıcıdan CDN hizmeti alan ve Türkiye de barındırılan bir online alışveriş sitesini düşünelim.
- Alışveriş sitesinde görsel medyalar haricinde kalan kısımlar metin ve kodların oluşturduğu ve görece çok düşük boyutlara sahipler ama ürün görselleri vb. medyalar için belki PB’larca depolama alanına ihtiyacınız olacak. Bu verilerin güvenlik şekilde saklanması, yedeklenmesi, sürekli erişilebilir olması (datacenter yedekliliği vb.) gibi bir çok farklı detayın karşılanması çok yüksek bütçeler gerektirmekte.
- Bu bütçeyi göze aldınız ve yatırımınızı yaptınız diyelim. Depolanan objelerin yayınlanması için gerekecek internet bant genişliği ve oluşturacakları ciddi trafik tüketimi ile karşılacaksınız. Bu da yine ciddi operasyon maliyetleri çıkacaktır.
- Yoğun trafiğin web sunucularınıza getireceği fazladan yükü de düşünmeniz ve daha fazla işlem gücü için yatırımı yapmanız gerekir.
Sadece görselleriniz için CDN kullanmanız durumunda;
- 1 TB lık veri saklama için aylık muhtemelen ve en fazla 100 USD ödersiniz. (Alacağınız kapasite arttıkça birim fiyat düşüyor. Ayrıca cloud servis sağlayıcıları arasındaki rekabet her geçen gün fiyatların aşağıya düşmesine sebep oluyor.)
- Aldığınız bu kapasite için yedeklilik, erişilebilirlik kaygılarınız olmaz.
- Mevcut internet sayfanızın tükettiği bant genişliği ve trafik için ödenen ücretlerde dramatik bir düşüş sağlanır.
- Depolanan objeler farklı noktalardan eş zamanlı şekilde direkt kullanıcıya ulaştırılır. Amarika’daki kullanıcı Amerika’daki datacenterlardan verileri çekerken, Asya’da bulunan kullanıcı Asya datacenterlarından verileri çekebilir. Bu sayede son kullanıcı/ziyaretçi deneyimi artar.
Aşağıdaki görsellerde geleneksel yapı ile CDN kullanımı sonrasındaki coğrafi avantajı da görebilirsiniz.
Mevcut dolar kurunu düşündüğümüzde bunun neresi ucuz diyebilirsiniz. Bu alanda yapacağınız tüm yatırımlar da dolara endeksli ve teknolojiye yapılan yatırım sürekli yenileme gerektirir. Ayrıca çıkacak işletme maliyetleri de malesef hafife alınacak seviyede olmuyor.
CDN hizmeti alırken dikkat edilmesi gereken detaylar;
- Aldığınız kapasite haricinde, ürettiğiniz trafik kadar bir ücret yansıtılıyor. Genellikle GB başına 0.02 USD seviyesinde olan bu tutarın göz ardı edilmemesi gerekiyor.
- Hizmeti aldığınız lokasyonu seçerken bu içeriklerin erişileceği coğrafyaya göre seçmeniz erişim gecikmesini düşürecektir.
Sorularınız var ise mail atmak yerine makale altındaki yorum alanını kullanmanızı rica ederim. Aynı soruya sahip olan arkadaşlar da cevaptan yararlanabilirler.